- Thị trường lao động Mỹ đang khắc nghiệt nhất trong nhiều năm đối với sinh viên mới tốt nghiệp. Tháng 8/2025, Cục Thống kê Lao động báo cáo tỷ lệ thất nghiệp của cử nhân 20-24 tuổi đạt 9,3%, gần gấp đôi mức trung bình toàn lực lượng lao động. So với tháng 3/2020, tuyển dụng entry-level giảm 23%, mạnh hơn mức giảm 18% tổng thể.
- Nguyên nhân đến từ bất ổn kinh tế, chi phí vốn cao, doanh nghiệp cắt giảm chi phí, tự động hóa tăng tốc. Entry-level bị loại bỏ đầu tiên vì tốn đào tạo, chưa tạo ROI ngay. Doanh nghiệp chọn phân bổ lại công việc, tận dụng AI hoặc hoãn tuyển.
- Nhiều bạn trẻ, thay vì chờ đợi, chuyển sang freelancing. Upwork cho biết 53% Gen Z có kỹ năng đang làm freelance, cao hơn nhiều so với mức 28% trung bình ở lực lượng lao động có kỹ năng. Trong đó, 53% làm việc full-time với các dự án chiến lược ở lĩnh vực AI, thiết kế sáng tạo, tư vấn kinh doanh.
- Gen Z freelancers có tỷ lệ học sau đại học gần gấp đôi nhóm làm việc toàn thời gian truyền thống. Họ coi freelancing như “trường học thực tế”: học pitching, đàm phán hợp đồng, quản lý thời gian, xây dựng thương hiệu cá nhân.
- Trường hợp tiêu biểu: Danielle Farage tốt nghiệp đúng lúc đại dịch, mất việc ở công ty lớn, sau đó tự lập sự nghiệp qua tư vấn marketing, sáng tạo nội dung, diễn thuyết. Cô khẳng định Gen Z muốn minh bạch, linh hoạt, ý nghĩa – nếu công ty không mang lại, họ sẽ tự xây dựng.
- Freelancing không chỉ là giải pháp tình thế mà còn đem lại động lực nội tại cao hơn. Nghiên cứu của Upwork cho thấy Gen Z freelancers cảm thấy sáng tạo và gắn kết hơn với công việc so với nhân viên truyền thống.
- Đặc biệt, 61% Gen Z freelancers tự học công cụ AI tạo sinh, cao hơn hẳn 41% của nhóm đi làm full-time, chứng minh họ chủ động thích ứng công nghệ mới.
- Freelancing giúp Gen Z vượt qua “khoảng trống entry-level”: vừa kiếm thu nhập, vừa xây dựng portfolio, học kỹ năng kinh doanh và lãnh đạo nhanh chóng. Quan trọng nhất, họ nắm lại quyền kiểm soát sự nghiệp thay vì phụ thuộc vào quy trình tuyển dụng cứng nhắc.
- 📌 Công việc cho sinh viên mới tốt nghiệp ở Mỹ đang biến mất: tuyển dụng giảm 23% so với 2020, thất nghiệp cử nhân trẻ đạt 9,3%. Trong bối cảnh này, 53% Gen Z có kỹ năng đã chọn freelancing, biến nó thành bàn đạp sự nghiệp mới. Freelance không chỉ tạo thu nhập mà còn rèn pitching, đàm phán, quản lý và AI skills – những năng lực then chốt để tồn tại và dẫn đầu trong nền kinh tế tương lai. 61% Gen Z freelancers tự học công cụ AI tạo sinh, cao hơn hẳn 41% của nhóm đi làm full-time, chứng minh họ chủ động thích ứng công nghệ mới.
Tổng hợp
