- Báo cáo “AI works for governments: A Digital Sprinters Report” (PwC & Google, 17/10/2025) khẳng định: AI là đòn bẩy phát triển công mạnh mẽ nhất cho các chính phủ tại thị trường mới nổi, giúp họ “vượt cấp phát triển truyền thống” nhờ không bị ràng buộc bởi hạ tầng cũ.
- Mô hình định lượng của PwC cho thấy: nếu được triển khai rộng rãi trong khu vực công, AI có thể giúp năng suất hành chính tăng 3%, GDP thực tăng 4%, thâm hụt ngân sách giảm 22%, tỷ lệ thất nghiệp giảm 1,5 điểm %, và thu nhập hộ gia đình tăng 2% vào năm 2035.
- AI tạo giá trị công qua 3 trụ cột:
- Hiệu quả tài khóa & minh bạch – giảm thất thoát, gian lận, tối ưu chi tiêu công.
- Cải thiện dịch vụ công – nâng chất lượng y tế, giáo dục, cơ sở hạ tầng, và tăng lòng tin xã hội.
- Thúc đẩy tăng trưởng & thịnh vượng – khuyến khích khu vực tư nhân áp dụng công nghệ, tạo việc làm mới.
• PwC đề xuất khung triển khai 4 cấp độ sẵn sàng AI cho chính phủ:
- Explorers – mới khởi đầu, cần chiến lược AI quốc gia và nền tảng hạ tầng số.
- Infra Ready – có hạ tầng tốt nhưng thiếu năng lực quản trị AI.
- Governance Ready – có chính sách mạnh nhưng hạ tầng yếu, nên ưu tiên mô hình nhẹ, AI dựa đám mây.
- Leaders – đã có chiến lược AI, hạ tầng mạnh, có thể mở rộng đa bộ ngành và multiagent systems.
- Khung “AI Sprinters” của Google được coi là nền tảng để chính phủ triển khai nhanh AI dựa trên 4 yếu tố:
Cloud-first, đào tạo quy mô lớn, hệ thống dữ liệu hiện đại, và chính sách nhất quán, minh bạch. - Báo cáo nêu hàng loạt ứng dụng thực tế trong khu vực công:
- Tài chính công – phát hiện gian lận, tối ưu thuế và mua sắm công.
- Y tế – chẩn đoán và phân loại bệnh bằng AI giúp mở rộng khả năng tiếp cận.
- Giáo dục – học tập thích ứng và hỗ trợ giáo viên bằng AI.
- Hạ tầng & môi trường – dự đoán bảo trì, cảnh báo thiên tai, tối ưu giao thông.
- An ninh & tư pháp – tự động phân tích chứng cứ, rút ngắn xử lý án.
- PwC đề xuất mô hình đào tạo 3 tầng nhân lực AI trong khu vực công:
AI Learners (toàn bộ công chức có hiểu biết cơ bản),
AI Implementers (ứng dụng công cụ vào quy trình bộ ngành),
AI Innovators (xây dựng và đánh giá hệ thống AI). - Lộ trình triển khai gồm 6 bước: xây khung kỹ năng, đặt mục tiêu năng lực, đo lường hiện trạng, lập kế hoạch nhân tài, đào tạo phù hợp, và đánh giá – cập nhật liên tục.
- 📌 PwC dự báo: nếu được triển khai rộng rãi trong khu vực công, AI có thể giúp năng suất hành chính tăng 3%, GDP thực tăng 4%, thâm hụt ngân sách giảm 22%, tỷ lệ thất nghiệp giảm 1,5 điểm %, và thu nhập hộ gia đình tăng 2% vào năm 2035. PwC đề xuất mô hình đào tạo 3 tầng nhân lực AI trong khu vực công: AI Learners (toàn bộ công chức có hiểu biết cơ bản), AI Implementers (ứng dụng công cụ vào quy trình bộ ngành), AI Innovators (xây dựng và đánh giá hệ thống AI) và Lộ trình triển khai gồm 6 bước.
Tổng hợp
